Thuốc lá điện tử có thực sự an toàn?

Nhiều người tin rằng thuốc lá điện tử là sản phẩm thay thế an toàn cho thuốc lá truyền thống. Nhưng các báo cáo gần đây tại Hoa Kỳ về việc sử dụng thuốc lá điện tử đang là mối nguy hiểm lớn đối với sức khỏe cộng đồng. FDA cảnh báo, chỉ tính từ 2011 đến 2015 đã tăng 900% học sinh tại Mỹ sử dụng thuốc lá điện tử, đây là con số thực sự đáng báo động. Vậy thực sự thì hút thuốc lá điện tử có độc hại không?
1. Thuốc lá điện tử hoạt động như thế nào?
Thuốc lá điện tử (tên tiếng Anh là Electronic cigarettes) là thiết bị chạy bằng pin dùng để làm nóng dung dịch lỏng (thường chứa nicotine), biến dùng dịch này thành hơi để người hút có thể hít vào phổi. Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như vape, thuốc lá vaporizer hay hệ thống phân phối nicotine điện tử (Electronic Nicotine Delivery Systems).
Một số thuốc lá điện tử nhìn bề ngoài có hình dáng giống với thuốc lá điếu truyền thống hay xì gà. Những loại khác trông giống như bút hoặc ổ đĩa flash hoặc có những thiết kế hoàn toàn khác lạ. Thuốc lá điện tử có thể dùng một lần hoặc bơm dung dịch bổ sung để tiếp tục sử dụng. Hầu hết các thiết bị này đều sử dụng buồng chứa tinh dầu (cartridge), nếu dùng một lần được gọi là kén nhỏ chứa nicotine hoặc nếu có thể bơm lại để chứa tinh dầu (e-juice hay e-liquid). Tinh dầu này là chất lỏng thường chứa nicotine, hương liệu, propylene glycol và glycerin thực vật.
Độ mạnh của thuốc lá điện tử được xác định bởi hàm lượng nicotin có trong tinh dầu và được biểu thị bằng miligam trên mililit hoặc theo phần trăm. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy mối lo ngại về nhãn sản phẩm của thuốc lá điện tử không phải lúc nào cũng cung cấp thông tin chính xác về hàm lượng nicotine có trong tinh dầu. Một kén nhỏ chứa 5% muối nicotine có thể có tới 30 đến 50 miligam nicotine, lượng nicotine này tương đương với từ một đến ba bao thuốc lá điếu.

Thuốc lá điện tử có nhiều kiểu hình khác nhau, có loại giống điếu thuốc lá thông thường có loại lại giống như chiếc bút

2. Thuốc lá điện tử có hại không?

3. Hút thuốc lá điện tử có gây nghiện không?

Thực tế hầu hết các loại thuốc lá điện tử có chứa nicotine và có thể gây nghiện. Hơn thế nữa sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.
Nicotine là thành phần có trong hầu hết các loại thuốc lá điện tử, đây là một chất gây nghiện tương tự như heroin và cocaine. Bạn càng sử dụng nhiều thì não và cơ thể của bạn càng quen với việc có nicotine, từ đó, cơ thể càng khó bỏ thuốc lá điện tử nếu không có nó.
Khi bạn không sử dụng thuốc lá điện tử, nồng độ nicotine trong máu sẽ giảm, điều này sẽ gây ra triệu chứng cai thuốc (Nicotine Withdrawal Symptoms) với dấu hiệu như cảm giác bứt rứt, bồn chồn, khó chịu, các triệu chứng thực thể khác và sự thôi thúc mạnh mẽ cần phải sử dụng thuốc lá hay thuốc lá điện tử. Đó chính là triệu chứng của nghiện nicotine.

Nghiên cứu Meta-Analysis cho thấy người trẻ tuổi thử sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá truyền thống cao hơn 3,5 lần so với nhóm không dùng thuốc lá điện tử.
FDA tuyên bố năm 2019 nêu rõ thuốc lá điện tử ENDS đã rất phổ biến trong giới trẻ, một phần do các đặc điểm thiết kế hấp dẫn, ví dụ như hình dạng USB, có nồng độ nicotine cao và khói gần như không nhìn thấy.
4. Khuyến cáo của WHO với thuốc lá điện tử
- COP6 đề nghị các bên xem xét việc cấm hoặc quản lý ENDS, như là các sản phẩm thuốc lá, dược phẩm, sản phẩm tiêu dùng hoặc các danh mục khác, nếu phù hợp, cân nhắc cao đối với mục tiêu bảo vệ sức khỏe con người.
- Nếu không cấm, quản lý chặt chẽ để giảm bắt đầu sử dụng ENDS với mục tiêu nêu trong quyết định của COP6&7 về ENDS:
Ngăn chặn sự bắt đầu của những người không hút thuốc, trẻ vị thành niên và các nhóm dễ bị tổn thương
Giảm thiểu rủi ro sức khỏe cho người dùng ENDS và bảo vệ người không hút thuốc khỏi tiếp xúc với khói thụ động của ENDS
Ngăn chặn việc sử dụng các tuyên bố chưa được chứng minh về tác động sức khỏe của ENDS
Bảo vệ chính sách kiểm soát thuốc lá khỏi tất cả các lợi ích thương mại và các lợi ích khác liên quan đến ENDS, bao gồm cả lợi ích của ngành công nghiệp thuốc lá
- Khuyến cáo của WHO (nghị quyết của COP 8) về cả TLĐT và TLNN (ENDS và HTPS)
Ngăn chặn việc bắt đầu sử dụng các sản phẩm thuốc lá nung nóng;
Bảo vệ mọi người khỏi bị phơi nhiễm với khói thuốc lá nung nóng , theo Điều 8 của WHO FCTC;
Ngăn ngừa việc đưa ra các kết luận thiếu căn cứ về tính an toàn của các sản phẩm này;
Áp dụng các biện pháp cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ cho các sản phẩm thuốc lá này theo Điều 13 của Công ước khung WHO FCTC;
Kiểm soát thành phần và tỏa khói của các sản phẩm này theo theo Điều 9 và 10 của WHO FCTC
Bảo vệ các chính sách và hoạt động kiểm soát thuốc lá nung nóng khỏi tác động của các lợi ích  thương mại và các lợi ích khác liên quan tới các sản phẩm thuốc lá nung nóng và ngành công nghiệp thuốc lá, theo Điều 5.3 của WHO FCTC;
Quản lý, bao gồm hạn chế hoặc cấm, khi thích hợp, việc sản xuất, nhập khẩu, phân phối, trưng bày, bán và sử dụng các sản phẩm thuốc lá nung nóng, phù hợp với luật pháp quốc gia, tính đến mức độ bảo vệ cao cho sức khỏe con người
Áp dụng, khi thích hợp, các biện pháp trên đối với các thiết bị được thiết kế để tiêu thụ các sản phẩm thuốc lá nung nóng;
Hội đồng các Bộ trưởng Y tế Khu vực Tây Thái Bình Dương ghi trong Nghị quyết: Tiếp tục tăng cường các biện pháp pháp lý và quy định khác để thực hiện Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá của WHO, cũng như các biện pháp cấm hoặc Quản lý thuốc lá điện tử (ENDS) và các sản phẩm thuốc lá mới nổi (HTPS-nung nóng).
Bởi vậy phòng chống tác hại của thuốc lá điện tử là vấn đề quan trọng trong giai đoạn hiện nay.